Bir mumyalık katı üzerinde silindirik veya çokgen gövdeli, içten kubbe, dıştan konik ya da piramidal çatı ile örtülü önemli kişiler için yapılmış anıt mezarlara kümbet denir.
Genellikle kubbelidirler. Türklerin ortaasyaya yayılmalarından çok önceleri İranlıların ve Ermenilerin kümbet biçiminde mezarları vardı. Anadolu’da Ermenilerden, Selçuklulardan ve beyliklerden kalma pek çok kümbet bulunmaktadır. Kümbet olarak adlandırılan yapıların hemen hemen hepsinde mumyalık adı verilen toprak altı katının olması önemli özelliklerinden biridir ve toprak düzeyinin altında mezar odası vardır. Ençok; Kayseri, Erzurum, Konya, Bitlis, Ahlatta bulunur. Türkler’in İslamiyet’ten önceki dönemlerden itibaren zengin bir mezar anıtı geleneğinin bulunması, İslami devirde türbe ve kümbet adı verilen iki değişik forma sahip mezar anıtının geniş ölçüde uygulanmasına yol açmıştır.
