Gut, eklemlerde ağrı, şişlik, hassasiyet ve sıcaklığa neden olan bir iltihap şeklidir. Eklemlerde meydana gelen şişlik, kızarıklık, hassasiyet, ani ve şiddetli ağrı şeklinde kendini belli eder. Genellikle ayak başparmağının eklem ağrısı ile karakterizedir. Gut hastalığında bacak eklemleri (ayak, ayak bileği ve diz) en çok etkilenen yerlerdir. Gut hastalığının atakları bir anda meydana gelebilir. Gut hastalığı kişiyi, çoğu zaman gecenin ortasında ayak başparmağında hissettiği bir yandığı hissiyle uyandırabilir. Etkilenen eklem bölgesi diğer bölgelere göre daha sıcak, şiş ve çok hassastır.
Genellikle ilk ataklarda bir eklemi etkileyen gut, bir süre sonra yayılım göstererek birkaçına birden dağılabilir. Özellikle ayak başparmağı en sık etkilenen bölgelerin arasındadır, ancak gut hastalığında bacaktaki (diz, ayak bileği, ayak) ve kollardaki diğer eklemleri (el, bilek ve dirsek) daha az etkileyebilir. Gut hastalığının nadiren de olsa omurgayı etkilediği görülmektedir. İlk dönemde, yılda bir veya birkaç kez görülen gut atakları, ilerleyen dönemlerde daha sık olabilir ve yılda birkaç kez görülebilir. Aynı zamanda gut atakları farklı eklemlerde olabileceği gibi aynı eklemlerde de tekrarlayabilir. Gut atakları zamanla daha da sıklaşmaya başlayabilir ve eklemlere yayılım gösterebilir. Gut ataklarının sıklaşmasıyla birlikte görülen semptomlarda daha ciddi etkiler yaratabilir.
Gut, vücuttaki aşırı ürik asit miktarından kaynaklanır, bu da eklemlerde ve yumuşak dokularda anormal ürik asit kristallerinin (monosodyum ürat kristalleri) birikmesine ve gut hastalığına neden olur. Bir yumruya yol açan yumuşak dokudaki ürik asit toplanmasına tofüs denir. Ürik asit kristalleri böbreklerde de oluşabilir ve böbrek taşlarına neden olur. Monosodyum ürat vücutta doğal bir kimyasal olan ürik asitten oluşur. Ürik asit, RNA ve DNA’nın (hücrelerdeki genetik materyal) doğal parçalanmasından meydana gelir. Özellikle kırmızı etlerin, kabuklu deniz canlılarının ve sakatatların aşırı tüketimi vücutta ürik asit birikimine yol açar. Alkolden kaçınmak, hayvan etlerini az, sebze ve meyveleri daha fazla tüketilmesini amaçlayan bir diyet ile kandaki ürik asit seviyesinin ve gut ataklarının gelişmesi olasılığının azaltılması sağlanabilir.
