Günümüzden 4000 yıl önceki insanlar hiç de şanslı yaratıklar değillerdi. Zira binlerce yıl önceki ceddimiz paralarını ceplerinde taşımak imkanından mahrumdular ve cüzdan yerine de hammal kullanırlardı. Bugün Bodrum’un o güzel kıyılarındaki dünyanın ilk su altı müzesinde bulunan yüzlerce kilo ağırlığındaki bronz paralar bunu göstermektedir. Mal değişiminde malların bedelini değerli maddelerle ödemek ihtiyacı, bugünkü para mefhumunun ortaya çıkmasına yol açmıştı. İnsanların kaç yıldan beri para kullandıkları henüz kesinlikle gün ışığına çıkmış değildir, fakat insanoğlunun binlerce yıldan beri para ile alışveriş yaptığı da dünyanın çeşitli bölgelerinde ele geçen kalıntılardan anlaşılmaktadır. Bugünkü şekline en yakın paralara milattan önce 6 ile 5’nci yüzyıllar arasında eski Yunanistan’da rastlanmaktadır. Romalılar bu para basma işini daha da ilerleterek altın paraları ortaya çıkarmışlardı ilk kez. Ancak altının yumuşak bir maden olduğundan elde ele dolaşırken veya keselerin içinde birbirlerine sürtünmekten ötürü çabuk aşındığı görüldüğünden buna kısmen de olsa önlemek amacıyla kenarlarına tırtıllar yapılmaya başlanmıştı. Böylelikle madeni paraların kenarına tırtılı ilk sokanlar Romalılar olmuşlardı.
Osmanlılarda ilk sikkeyi Orhan Gazi’nin kestirdiği bilinmektedir. Ünlü bir tarihçinin deyimi ile ”Düşman basmaktan sikke basmaya vakit bulamayan Sultan Osman” devrinde Selçuklu paraları kullanılmıştı. Orhan Gazi’nin kestirdiği ilk sikkeler gümüşten yapılmış üzerinde bir yüzünde ”Elmücahidü-fi-sebilillah, Essultan Orhan”, diğer yüzünde ise ”Orhan bin Osman, daraba-fi-Bursa” ibareleri yer almaktaydı. Sikke, akçe ve mangır adıyla anılan Osmanlı paralarında önceleri gümüş ve bakır kullanılırdı. Osmanlıların ilk altın sikkesini Fatih Sultan Mehmet kestirdi. O zamanki Venedik Duka altınları ile bir dirhem, bir krat ve iki habbe ağırlığında bulunan bu sikkeler 23 ayar altından yapılmıştı ve Bizans fatihi, bu paraların üzerine ayrıca Rumların da okuyabilmeleri için Rumca yazı da koydurtmuştu; ”Bütün Rumeli ve Anadolu’nun en büyük padişahı Mehmet”.
”Para” adını taşıyan ilk Osmanlı sikkeleri ise IV. Murat devrinde Sadrazam Kemankeş Ali Paşa tarafından kestirilmiş, yine bu arada mangır yerine geçen ”Kuruş” adını taşıyan paralar tedavüle çıkarılmıştı. ”Lira” adı ise ilk kez III. Ahmet devrinde bastırılan sikkelerde kullanılmıştı. İlk Osmanlı banknotlarının ise 1830 yılında II. Mahmut tarafından bastırıldığı bilinmektedir. ”Kaime” adını taşıyan ve günümüze dek ”Kayme” şekliyle adını sürdüren bu ilk kağıt paralar genellikle bir ”Hazine bonosu” niteliğini taşımaktaydı. El yazması olan bu banknotların altında bir de resmi mühür yer almaktaydı.
