İpekten sarımtırak dallı nakışlarla işlenmiş bir çeşit beyaz kumaş

Sarıya çalan beyaz zemini üzerine açık turuncu ipekle süslemelerin işlendiği bir kumaşa verilen addır. Abani kelimesinin sarı renkli olması ile alakası olmaktadır. Abani kumaş  sarık, bohça, kundak , hırka, gömlek ve yorgan yüzü yapımında kullanılan, zemini beyaz, üzerinde safran renginde nakışlar bulunan ipekli bir kumaş türü olduğu ortaya çıkmaktadır. Abani kumaşlarının genellikle sarı altın renginde olması   abani türündeki kumaşlarla yapılmamış olsa dahi sarı renkli  olanlarına abani denmesi   abani kelimesi ile sarı , turuncuya çalan veya altının rengi arasında  bir alaka kurulduğunu göstermektedir.  Nitekim sarı renkli yorganlara Abani Yorgan veya  “Darphane işi” denilmesi bu alakayı işaret etmektedir. Bazı abanilerin tamamen ipekten dokunuyor ve bunlara İpekli Abani deniyordu. Bazı abanilerin ise pamuk ve ipek  ile karışık olarak dokunduğu anlaşılmaktadır. Abani türü kumaşların  bir çok türü vardır. Bunlardan  biri olan Bursa abanileri İpekten   dokunan sarımtırak dallı nakışlarla işlenmiş bir tür beyaz ve ağır  bir kumaştı. Bursa abanilerinden sarıya çalan beyaz zemin üzerine, açık turuncu ipekle süslemeler yapılmış bezler de yapılıyor, bu bezlerin Üzerlerine  sarı ipekle kasnak işi ile işlenmiş işlemeler de yapılıyordu. Bunlara ‘Ağabani’ de deniyordu. Abani kumaşından baş örtüsü yapıldığı kadınların abaniden yapılan başörtüleri taktıkları, ulema sınıfının da  feslerine abani kuşak bağladıkları  bilinmektedir. 

Abani kumaşları zenginlerin kullanabildikleri aba   giyenlerin fakir oldukları gibi abani kullananların ise  en azından orta halli hatta zengin olduklarını ifade ettiği anlaşılmaktadır. “ Osmanlı’da halk ve tüccarlar, ulema sınıfından ayrılmak için feslerin üzerine abanı sarık sarıyorlardı.” Abani kumaşların en çok bilinen türleri Akça beyazı, Palamudı, Bursa, İstanbul Halep, Hint abanilereydi Abanilerin, etna ve ala olmak üzere iki türü de vardı. Etna pamuk ve ipek olarak  veya ipek ve pamuk ipliklerden karışık olarak  dokunurdu. Abani kumaşlardan kuşak, sarık, başörtüsü, bohça, yorgan yüzü yapılırdı.   Top halinde dokunan abanilerden ise  erkek gömleği, kadın giysisi ve hırka yapılıyordu. Abani kumaşların  İstanbul, Bursa, Bağdat, Halep ve Hindistan’da dokunuyordu. Bu kumaşlar  yapıldığı yere, desenine ve rengine göre  Bursa abanisi, Badat veya Halep abanisi gibi adlar alıyorlardı. 

Cevap: Abani

Diğer Sorular ve Cevaplar

Related posts