Familyası: Boynuzlugiller (Bovidae). Yaşadığı yerler: Yüksek Tibet yaylalarında. Özellikleri: Sırtı bir nevi hörgüçlü, uzun kıllı bir sığırdır. “Tibet sığırı” da denir. Yabanilerin rengi siyahımtraktır. Boynuzları 90 cm’ye ulaşır. Ömrü: 25 yıl kadar. Çeşitleri: Yaşayan tek türüdür. Yabaniler evcil soylardan daha iri ve güçlüdür. Tibetin yaylalarında yaşayan iri ve uzun tüylü bir sığır. Tibet öküzü olarak da bilinir. Sırtında hörgüce benzer bir yükseklik vardır. Kuyruk ve yanlarındaki tüyleri hemen hemen yere değecek kadar uzundur. Yabani olanları dünyanın en yüksek ve ıssız olan Tibet yaylalarının 6000 metre yüksekliğine kadar çıkarlar. Bacakları kısa fakat güçlüdür. En tehlikeli dağ yollarında rahatça dolaşırlar. Erkeğin yüksekliği 190 cm’yi bulur. Ağırlığı 720 kg gelenleri vardır. Evcil olanları biraz daha küçüktür. Evcil yak, tehlikeli dağ geçitlerinde en iyi bir yük ve çekim hayvanıdır. Etinden, derisinden, kılından ve sütünden de istifade edilir. Kuyruğunun uzun tüyleri, eskiden mızrakların ucuna tuğ ve atların boğazlarına katar (tüylü gerdan) olarak takılırdı. Yumuşak olan tüylerinden peruk dahi yapılabilmektedir. Yabani yakların erkekleri 3-5 bireylik gruplar halinde, dişilerse yavrularla beraber 20-200 başlık sürüler halinde dolaşırlar. Üreme devrelerinde erkekler arasında şiddetli döğüşler olur. Her erkek sürüden ayırdığı 4-5 dişiyle beraber dolaşır. Çiftleşme sonbaharda olur. Yavrular 10 ay kadar sonra taze otların bol olduğu nisan ve haziran aylarında doğarlar. Her dişi tek yavru doğurur ve bir yıl kadar yavrusuna bakar. 25 yıl kadar yaşarlar.
