Tirsi (Alosa fallax nilotica), Clupeidae familyasına ait bir deniz balığı türüdür. Sardalyalar ile yakın akraba olan tirsi balığı 30-33 cm boyuna varabilir. Tirsi bir Karadeniz balığıdır ama İstanbul boğazında Marmara denizinde ve Akdeniz’de de bulunabilmektedir. Sürü halinde kıyılara yakın yaşar. Üreme zamanı olan ilkbaharda yumurtlamak için nehirlerede girer. Tüketicilerin sevdiği ve taze, tuzlama ya da tütsülü olarak yedikleri, ekonomik değeri olan bir balıktır. Eskiden yalnızca Atlas okyanusunun batısında görülen Amerikan tirsisi (Alosa sapidissima), ticari değerinden ötürü Büyük Okyanusa da götürüldü. Günümüzde ABD’de ve çevresinde de yoğun olarak avlanmaktadır. Tirsi balığı İlkbahar döneminde Marmara’ ya iniş yaparken sığ suları tercih etmektedir. Birçoğu dere ağızlarında, berrak, temiz ve sığ yerler de yumurtalarını bıraktıktan sonra kıyılardan açılırlar. Tirsi balıkların hepsi yumurtalarını sığ yerlere bırakmamaktadır. Bazı tirsi balıkları yarı tuzlu düz yataklı derelere yumurtalarını bırakmaktadır. Tirsi balıklarının bir kısmı yumurtalarını bıraktıktan sonra denize geri dönmekte bir kısmı da dereler de yaşamlarına devam etmektedir. Tirsi balıkları genellikle derin sular da sürüler halinde yaşamaktadırlar. Tirsi balığının bazı özellikleri dikkat çekicidir. Tirsi balıkları gündüz, açık hava da suyun 20-25 metre derinliklerin de dolaşır ve avlanmaktadır. Mehtaplı geceler de ve kapalı günler de ise su yüzüne yükselerek beslenir ve hatta su yüzeyinde oynarlar. Çok hareketli ve zeki hayvanlardır. Tirsi balığını avlamaya çıkıldığı günler de bu özelliğe dikkat edilmesi gerekmektedir. Aydınlık ve güneşli günler de tirsi avlamaya çıktıysanız onu derinler de aramanız gerekecektir. Kapalı günler de ise su yüzeyin de çok rahat bulabilirsiniz. Tirsi balığını avlamak için özel bir oltaya ihtiyaç yoktur. Tirsi balığı yem konusunda çok fazla seçici değildir. Karides olmak üzere bütün ak yemler ve bazı midye çeşitleri ile beslenir. Hiç yem ayırmayan Tirsi balığına ne verilse yer aslında.Tirsi Marmara ve Karadeniz de büyük gruplar halin de derinlikte gezmektedir. Bu bölgeler de kütle halinde avcılığı yapılmaktadır. Tirsi balığı az bulunması, kolay avlanması ve etinin lezzetli oluşu nedeniyle ekonomik bir balıktır. Birçok balık seven kişi tirsi balığını tercih etmektedir. Tirsi balığının en çok tava yapımın da kullanılmaktadır. Eti lezzetlidir. Fakat biraz kılçıklıdır.
