Lirik, duyguların coşkun bir dille anlatıldığı edebiyat eserlerinin genel adıdır. Bireysel duyguların içten geldiği gibi, coşkulu, etkili bir dille anlatılmasına da lirizm denir. Sıfat olarak esin dolu, coşkun, içli bir dili bulunan anlamlarında kullanılan lirik sözü, bu niteliği taşıyan düz yazı ürünleri de niteler. Aynı genellik lirizm için de söz konusudur. Eski Yunan edebiyatında ozanlar şiirlerini lir denen telli bir sazla söyledikleri için, bu türlü şiirlere lirik denmiştir. Türk edebiyatında da aşık, ya da saz şairi adı verilen halk ozanları şiirlerini hala sazla söylemektedirler. Lirik şiirde toplumsal mutluluk ya da felaketlerden duyulan sevinç ya da acı gibi ortak duygular; ya da aşk, ayrılık, özlem, ölüm acısı, vb. gibi bireysel duygular anlatılır. Lirik şiir dünya edebiyatında en çok işlenen ve sevilen şiir türüdür. Batı edebiyatında Rönesans devri ozanlarının (Petrarca, Ronsard, vb.); daha sonra da, ilke olarak içe dönüklüğü benimseyen romantik ozanların (Lamartine, Hugo, Musset, vb.) duygusal ve öznel bir nitelik gösteren şiirleri bu türün başarılı örnekleridir. Lirik şiir, Türk edebiyatında da en çok kullanılan şiir türlerinden biri olmuş; Divan edebiyatında (Fuzuli, Nedim, vb.), Halk tasavvuf edebiyatında (Yunus Emre, vb.), din-dışı Halk edebiyatında (Karacaoğlan, vb.) ve yeni edebiyatta (Yahya Kemal, vb.) bu alanda büyük ozanlar yetişmiştir.
Related posts
-
Arap yazısının düz ve köşeli çizgilerle yazılan bir şekli
Arap harflerinin, sert, köşeli, dik, yatay ve düzenli çizgiler ile yazılan hat sanatı çeşididir. Kufi yazı, hat sanatı... -
Anlatılmak istenen şeyi söz arasında imalı olarak belirtme
Telmih sözcüğü “anımsatma” anlamına gelir. Şairin, birçok kişi tarafından bilenen bir olaya, konuya, ata sözüne ya... -
Bir tiyatro oyununda oyuncuların bir kerede söylediği parça
Tirat bir tiyatro oyununda oyuncuların yazı ya da konuşmada bir kez söylediği parça. Bir düşüncenin kesintisiz...