Arap yazısının düz ve köşeli çizgilerle yazılan bir şekli

Arap harflerinin, sert, köşeli, dik, yatay ve düzenli çizgiler ile yazılan hat sanatı çeşididir. Kufi yazı, hat sanatı yazı çeşitleri içerisinden İslam coğrafyasında ilk yaygınlık kazanmış yazı biçimidir.

Hat sanatı yazı çeşitleri içerisinden İslam coğrafyasında ilk yaygınlık kazanmış olan yazı biçimi Kufi yazısıdır. İslam hat sanatının bilinen en eski yazı biçimi olan kufi yazısı, ismini bugün Irak’ta olan Kufe şehrinden almıştır. Hz. Ali‘nin Kufe’yi merkez olarak seçmesinden sonra burada büyük bir gelişme göstererek kufi adını alan bu yazı çeşidinde göze çarpan özellik, harflerin dikey ve yatay olmasıdır.

Kufi’nin yazısının kullanılması Abbasiler döneminde de 150 yıl kadar sürmüştür. Abbasilerin meşhur veziri ve ayrıca Hattat’ta olan Bağdat’lı İbn Mukie (ölümü 950) sahip olmuş olduğu geometri bilgisinin katkısıylada kufi yazısının ana ölçüleri ve tarzını belirleyen bir sistem ortaya koymayı başarmıştır. İbn Mukie, Harflerin güzelliğini belirlemek için elif, daire ve noktayı standart bir ölçü birimi olarak kabul edip bu ölçüler çerçevesinde adına sonradan Aklam-ı Sitte denilen altı çeşit yazının usul ve standartlarını ortaya koymuştur.

Kufi’nin celisi (büyüğü), kağıt üzerine yazılması 9. asra kadar devam etmiştir. Dekoratif değerinden dolayı alçı ve taş üzerinde mimari bir unsur olarak 12. asra kadar devamlı olarak ve 15. asra kadar ise seyrek olarak kullanılmıştır. Kullanım alanı olarak daha çok el yazması ve Kuran-ı Kerim, başlıklar ve sure başları bazı durumlarda kufi yazısı ile tezhiple beraber yazılmıştır.

Cevap: Kufi

Related posts